ABD’de 8 Kasım’da yapılan ara seçimlerde, Demokratların kontrolündeki Temsilciler Meclisi, Cumhuriyetçilerin çoğunluğunun sağlanması ardından el değiştirecekti. Ancak ABD Kongresinin alt kanadı Temsilciler Meclisinde yapılan üçüncü turda da meclis başkanı seçilemeyince, oylama ertesi güne ertelendi. Kurallara göre, Temsilciler Meclisi Başkanı seçilmeden yasama organı olan Kongre faaliyetlerine başlayamıyor.
Yeterli çoğunluk sağlanamadı
8 Kasım 2022’deki ara seçimlerin ardından ilk oturumunu yapan 118. ABD Kongresinin iki yıllık yeni yasama süreci, başkan seçimi kriziyle başladı. Meclis başkanı ilk iki turda yeterli çoğunluk sağlanamadığı için seçilemeyince vekiller üçüncü kez oylamaya gitti.
Cumhuriyetçilerin çoğunluk lideri Kevin McCarthy bu kez partisinden 202 kişinin oyunu aldı. Muhafazakar Cumhuriyetçilerin 20’si ise Jim Jordan‘a oy vererek McCarthy’nin çoğunluğu elde etmesine izin vermedi. Üç oylama boyunca 212 Demokrat üyenin tamamı parti liderleri Hakeem Jeffries için oy kullanmaya devam etti.
McCarthy dilemması
McCarthy partisi içinde Temsilciler Meclisi Başkanlığı için 188 oyla en fazla destek alan kişi oldu. Fakat Cumhuriyetçiler içinde ona kesinlikle oy vermeyeceğini söyleyen bir grup siyasetçi var. Bunların çoğu, eski ABD Başkanı Donald Trump‘ın destekçileri.
Aralarında Bob Good ve Matt Gaetz‘in de bulunduğu bu grup, McCarthy’nin müesses nizamı temsil ettiğini savunuyor.
McCarthy, Donald Trump’ın 2021’deki Kongre baskınındaki rolünü eleştirmiş, bu saldırıdan Trump’ın sorumlu olduğunu söylemişti.
100 yılın en büyük krizlerinden biri
ABD Temsilciler Meclisinde son 100 yıldır ilk kez, yapılan üç oylamada da yeterli çoğunluğa ulaşılamadığı için meclis başkanı seçilemiyor. Cumhuriyetçiler arasındaki bölünmüşlüğü ortaya seren başkanlık seçimleri için dördüncü turun bir ertesi gün öğleden sonraya ertelenen oturumla yapılması bekleniyor.
Jim Jordan’ın kendisi dahil Cumhuriyetçi üyelerin birçoğu “birlik” çağrısı yaparken, McCarthy’e karşı olan bir grup muhafazakar Cumhuriyetçinin karşı oy vermeye devam etmesi oylama işlemini kilitledi. Tarafların birbiriyle görüşüp, bir anlaşmaya varacağı beklentisiyle oturum bir sonraki güne ertelendi.
McCarthy, kendi partisinden yeterli sayıda milletvekilini ikna edemediği için son 100 yılda Temsilciler Meclisi başkanlık seçimlerini üç turda da kazanamayan ilk çoğunluk lideri olarak kayıtlara geçti.
ABD’de Temsilciler Meclisi Başkanı, devlet başkanı ve başkan yardımcısından sonra protokolde üçüncü sırada yer alması bakımından önem arz ediyor.
Bundan sonra ne olacak?
435 üyeli Temsilciler Meclisinde, Cumhuriyetçiler 222, Demokratlar 213 koltuğa sahip. Ancak Demokratlardan 1 sandalye, Virginia’dan seçilen Demokrat siyasetçi Donald McEachin‘in 28 Kasım 2022’de vefat etmesi üzerine boş kalmıştı. McCarthy’nin başkan seçilebilmesi için ise Meclis üyelerinin yarısı olan 218 üyenin oyunu alması gerekiyordu. Ancak bu baraj her bir milletvekilinin bir üyeyi oylaması halinde geçerli. Örneğin, 6 milletvekili oylamada çekimser kalırsa, mevcut milletvekili sayısı 434 olan mecliste çoğunluk için gereken oyun 218 değil, 214 olması gerekiyor.
Öte yandan, Temsilciler Meclisi, başkanını seçmeden işlemeye başlayamıyor. Milletvekilleri yeni başkanın seçilmesi için gereken çoğunluğu elde edene kadar oylamaya devam edecek. McCarthy ise bu süreçte partisindeki isimleri ikna etmek için ter dökecek.
